مینی چیلر یا چیلر آپارتمانی یکی از تجهیزات پیشرفته است که به عنوان سیستم تهویه مطبوع مستقل در واحدهای آپارتمانی، ویلاها و… استفاده میشود. در ادامه مشخصات فنی، برندها، نحوه بررسی و بهترین قیمت خرید انواع مینی چیلر ارائه گردیده است.
راهنمای بررسی و انتخاب انواع مینی چیلر
مينی چيلرها که سیکل تبرید آنها بر اساس ظرفیت دارای یک یا چند کمپرسور اسکرال همراه با یک یا چند مدار می باشد، معمولاً در تراس یا پشت بام ساختمان نصب می شوند و با خنك كردن آب در اواپراتور، آن را به داخل ساختمان منتقل کرده و اين آب با جریان در کویل فن كويلها، سرمایش مورد نظر هریک از فضاهای داخلی ساختمان را تامین می نمایند.
انواع مینی چیلرها
انواع مینی چیلرهای هواخنک معمولا در دونوع مینی چیلرهای آپارتمانی و مینی چیلرهای صنعتی در بازار تولید و عرضه میگردند.
مینی چیلر خانگی
مینی چیلرهای آپارتمانی با توجه به محدودیت ظرفیت در آنها معمولا از 3 الی 15 تن برودتی تولید و عرضه میگردند. از مینی چیلر آپارتمانی علاوه بر خنک کردن منازل مسکونی، ویلاها و آپارتمان ها بر سرمایش واحدهایی نظیر فروشگاه، مغازه، اداره نیز استفاده میگردد. کمپرسور بکار رفته در مینی چیلرهای خانگی از نوع اسکرال می باشد.
مینی چیلرهای صنعتی
همانطور که از نام این مینی چیلر پیداست از این نوع مینی چیلر در صنعت و به منظور جذب گرما از ماشین آلات صنعتی و جلوگیری از افزایش دمای آنها در جهت تولید فرایند محصول استفاده میگردد. تنها تفاوت عمده بین مینی چیلر خانگی و صنعتی در نوع کمپرسور مورد استفاده در آنها است. معمولا کمپرسور بکار رفته در مینی چیلرهای صنعتی از نوع پیستونی با شرایط کاری متنوع تر و قابلیت تعمیر آنها (برخلاف کمپرسورهای اسکرال که غیر قابل تعمیر هستند) می باشد.
مزایای مینی چیلر
1 – دو فصل بودن سیستم مینی چیلر
2 – قابلیت کارکرد در مناطق خشک و حاره ای
3 – تعمیر و نگهداری آسان و هزینه نگهداری مناسب
4 – عدم نیاز به برج خنک کننده در سیستم مینی چیلر
5 – استقلال کامل هزینه تهویه مطبوع واحدها از یکديگر
6 – عدم نیاز به فضای نصب زیاد بدلیل ابعاد و وزن پایین
7 – قابلیت قرارگیری در فضای آزاد مثل سطح بام یا تراس
8 – عدم انتقال صدای اتاقها به یکدیگر از طریق کانال کولر
9 – قابلیت تولید هوایی بسیار خنک و مطبوع بدون مصرف آب
10 – ضریب اطمینان بالا، قابلیت تامین تناژ پایین، مصرف بهینه برق
11 – استهلاک، لرزش و صدای کمتر و طول عمر بالا نسبت به چیلرهای مرکزی
کاربرد مینی چیلر در تهویه مطبوع انواع ساختمانهای مسکونی و اداری
بیشترین کاربرد مینی چیلر در ساختمان و خنک کردن فضای داخلی منازل مسکونی، آپارتمانها، ادارات و فروشگاهها با قابلیت هوای بسیار مطبوع میباشد. روش کار به این صورت است که آب به عنوان سیال ناقل حرارت پس از سرد شدن درون مینی چیلر از طریق سیستم لوله کشی رفت و برگشت به سمت فن کویل های نصب شده درون ساختمان پمپاژ میگردد. با ورود آب سرد به درون کویل فن کوئلها و از طرفی دمیدن هوا و عبور هوای اتاق از میان فن کویل، دمای آن کاهش یافته به نحوی که فن کویل هوای بسیار خنک و مطبوعی را برای کاربران به ارمغان می آورد.
کاربرد مینی چیلر در صنعت
استفاده از مینی چیلرها تنها برای تهویه مطبوع ساختمان ها محدود نمی شود و کاربرد دیگر این دستگاه در صنعت میباشد.
در بیشتر کارخانجات صنعتی نظیر صنایع غذایی، صنایع پلاستیک، صنایع فولاد، داروسازی و شیمیایی، صنایع بهداشتی، شیشه سازی و … که در پروسه و فرآیند تولید محصول در آنها با تولید گرمای زیاد همراه میباشد استفاده از مینی چیلرها برای جذب گرما و هدایت آن به محیط بیرون بسیار پر کاربرد است. چراکه افزایش دمای محیط های صنعتی علاوه بر اینکه موجب افزایش دمای فضای داخلی کارخانجات میگردد، باعث آسیب های جدی و خسارات مالی زیادی به تجهیزات و قطعات صنعتی میشود.
مقایسه مینی چیلر با داکت اسپلیت:
با توجه به سوالات مکرر سازندگان واحدهای مسکونی در خصوص مقایسه هزینه تهیه و اجرا و بهره برداری داکت اسپلیت با مینی چیلر (+ فن کویل) برای هر واحد مسکونی، طبق محاسبه و برآورد و تجربه کارشناسان فروش اصفهان تهویه، انجام صحیح برآورد و مقایسه این هزینهها به عوامل متعددی مانند برند انتخابی، متراژ زیر بنای واحد، محل و چگونگی اجرا و … بستگی دارد.
اما در شرایط نرمال طبق برآوردها، هزینه تمام شده خرید، نصب و اجرای مینی چیلر (+ فن کویل سقفی) حدود 40% بیشتر از هزینه خرید، نصب و اجرای سیستم داکت اسپلیت برای واحد مسکونی مشابه و با برند مشابه می باشد.
در زمینه هزینههای بهره برداری که عمدتا شامل هزینه برق مصرفی + هزینه تعمیرات دوره ای و شارژ گاز مبرد می باشد نیز تفاوت چندانی بین هزینه مصرف برق و دیگر هزینههای بهره برداری داکت اسپلیت و مینی چیلر نمی باشد.
نکات مهم در محاسبه ظرفیت مینی چیلر
به طور کلی کارشناسان تاسیسات برای محاسبه ظرفیت چیلر یا مینی چیلر مورد نیاز هر پروژه که بر مبنای محاسبه دقیق ظرفیت بار برودتی کل انجام می گردد، علاوه بر محاسبه پارامترهایی مانند شرایط جغرافیایی (Ambient Temperatur) و دمای طرح خارج تابستان، ارتفاع از سطح دریا، رطوبت نسبی هوا، نوع کاربری ساختمان (دمای طرح داخل)، نوع مصالح به کار رفته و اجرای نمای ساختمان، جهت قرارگیری ساختمان نسبت به زاویه تابش خورشید، تعداد طبقات و سطح زیر بنای ساختمان، تعداد نفرات و تجهیزات کوچک و بزرگ الکتریکی داخل ساختمان و …، به حجم آب سرد مورد نیاز و ضرایب اطمینان کافی در عملکرد چیلر توجه می نمایند.
اما چنانچه مایل به استفاده از امکان محاسبه سر انگشتی (فاز 1) چیلر مورد نیاز ساختمانهای مسکونی و اداری در شرایط آب و هوایی مانند تهران، مشهد، کرج، اصفهان، سمنان، شیراز و… باشید، می توانید به ازای هر 100 متر مربع از ساختمان به طور تقریبی ظرفیت نامی 4 تن تبرید را در نظر بگیرید.
طبیعتاً برای محاسبه بار سرمایش یا برودت در مناطق جغرافیایی با اقلیم گرم و خشک مانند شهرهای یزد، کرمان، زاهدان، زابل و… باید ظرفیت برودتی بیشتری نسبت به شرایط معتدل در محاسبات درنظر گرفته شود.
استفاده از مینی چیلر همراه با فن کویل علاوه بر مزایای عدیده زیر این امکان را فراهم می آورد تا هنگام تغییر فصل در پاییز یا بهار که ممکن است تعدادی از ساکنین تمایل به استفاده از سیستم گرمایی داشته و برخی دیگر به استفاده از سیستم سرمایی تمایل داشته باشند، هر واحد آپارتمان قادر به انتخاب و اعمال سلیقه شخصی خود در تامین دمای هوای مطلوب در واحد خود باشد.
همچنین با نصب مینی چیلر در ساختمانهای قدیمی که چیلر مرکزی آنها از کار افتاده و یا از راندمان مطلوب برخوردار نیست، دیگر نیازی به نصب و استفاده از سایر تجهیزات گران قیمت تهویه مطبوع نمی باشد، زیرا از آنجا که فن کویلها و شبکه لوله کشی از قبل درون ساختمان وجود دارند، با نصب مینی چیلر میتوان سرمایش مطبوع و مورد نظر را به دست آورد.
عملکرد مینی چیلر
مینی چیلرها درواقع چیلرهای هواخنک با ابعاد و ظرفیت کوچک تر هستند که عملکرد آنها به این صورت است:
گاز مبرد توسط کمپرسور مینی چیلرهای هوایی فشرده می گردد. گاز متراکم شده با فشار و دمای بالا وارد کندانسور شده و توسط آب یا هوای محیط خنک شده و به صورت مایع در می آید و این مایع مبرد با عبور از شیر انبساط (Expansion Valve) یا لوله موئین که کار آن شکستن فشار مایع است، در دمایی پائین قرار می گیرد تا بتواند پس از ورود به کویل اواپراتور گرمای آب داخل اواپراتور را جذب نماید. به دلیل فشار کمتر اواپراتور نسبت به کندانسور، مایع مبرد تبخیر شده و گرمای مورد نیاز این عمل تبخیر از آب جریان یافته سیستم تهویه مطبوع درون اواپراتور تامین می شود، در نتیجه آب سیستم تبرید درون اواپراتور سرد می گردد و سپس توسط سیستم پمپهای سیرکولاتور به کویل آب سرد فن کویل و هواساز جهت ایجاد هوای خنک در محل مورد نظر منتقل می گردد. پس از این فرآیند مجددا با مکش کمپرسور گاز ناشی از تبخیر، به سمت کمپرسور حرکت نموده و این سیکل ادامه می یابد.
اجزای مینی چیلر
مینی چیلرها متشکل از قطعات و اجزاء مکانیکی و مدارهای فرمان و قطعات الکترونیکی متنوعی هستند که مهمترین آنها عبارتند از:
1 – کمپرسور از اصلیترین تجهیزات سیکل تراکمی تبرید و در واقع به عنوان قلب تپنده در سیستم مینی چیلرها بوده که معمولا از نوع اسکرال یا پیستونی هستند. به طور کلی کمپرسورهای اسکرال از کم استهلاک ترین انواع کمپرسورها بوده که از طول عمر بالاتری برخوردار می باشند. وظیفه اصلی کمپرسور در مینی چیلرها متراکم کردن گاز و هدایت آن به سمت کندانسور است.
2 – کندانسور در سیکل تبرید مینی چیلر یک نوع مبدل حرارتی خشک هوا به گاز بوده که وظیفه آن دفع حرارت گاز مبرد به محیط بیرون است. بدین صورت که گرمای فضای داخل ساختمان که توسط ماده مبرد جذب شده در کندانسور و در مجاورت با هوا به محیط بیرون منتقل می گردد.
3 – شیر انبساط وظیفه اصلی شیر انبساط در سیکل تراکمی تبرید مینی چیلر، آمادگی مبرد برای جذب گرما در محفظه اواپراتور است. بدین صورت که ماده مبرد پس از عبور از شیر انبساط به صورت ناگهانی فشار و دمای آن کاهش یافته به طوری که آماده جذب گرما از آب و خنک کردن آن میگردد. شیر انبساط در مینی چیلرها در دونوع مکانیکی و الکترونیکی می باشد.
4 – اواپراتور در سیکل تبرید تراکمی مینی چیلر نیز یک نوع مبدل حرارتی است که عملکرد آن جذب گرمای آب و خنک کردن آن تا دمای 7 درجه سانتی گراد میباشد. آب خنک پس از خروج از اواپراتور به سمت فن کوئل پمپاژ می گردد. معمولا اواپراتور در مینی چیلرها از دو نوع shell&tube (پوسته- لوله) و یا صفحه ای می باشند. از مهمترین مزایای استفاده از اواپراتورهای پوسته-لوله قیمت پایین و طول عمر بالای آن و از مزایای اواپراتورهای صفحه ای ابعاد کوچک آن است.
تجهیزات جانبی دیگری نظیر تابلو برق مدار فرمان، بردهای الکترونیکی، پمپ آب، منبع انبساط عایق کاری شده، سایت گلاس، شیر سرویس، شیرهای برقی، سیستم محافظ ضد یخ زدگی، محافظ ولتاژ، محافظ جریان آب و …. جزء اجزا مینی چیلر است.
محل نصب مینی چیلر
محل نصب مینی چیلر در ساختمانها و آپارتمانهای مسکونی، معمولا در تراس یا بالکن ساختمان است تا طول لوله کشی ( هزینه خرید و اجرای آن) به حداقل ممکن برسد. اما با توجه به فضای کوچک اغلب آپارتمانها که از تراس و بالکن کوچکی برخوردارند، فضای بالکن اغلب جوابگوی نصب مینی چیلر نبوده که در چنین حالتی دستگاه را روی پشت بام نصب میکنند. از طرفی با توجه به اینکه مینی چیلرها از نوع هوا خنک هستند، نصب این دستگاه ها در پشتبام توصیه میگردد چرا که معمولا در تراس و بالکن فضای کافی برای به جریان درآمدن و گردش هوای سیستم خنک کننده کندانسور مینی چیلرها وجود ندارد.
خرید مینی چیلر
قدم اول برای خرید مینی چیلر، باید توجه به ظرفیت برودتی واقعی و نوع کمپرسور مینی چیلر و نیز ابعاد محل استفاده از دستگاه باشد. زیرا، مینی چیلر در انواع مختلف با ظرفیت های هوادهی متفاوتی تولید و عرضه می شود، و شما باید قبل از اقدام به خرید مینی چیلر، متراژ و کاربری محیط خود را در نظر داشته باشید، تا بتوانید انتخاب صحیح و درستی در مدل و ظرفیت هوادهی مینی چیلر، با قیمت مناسب داشته باشید. سپس مواردی مانند نوع کمپرسور، مدار فرمان، میزان مصرف انرژی، ویژگی ها، برند و مزایای مینی چیلر مد نظر، باید مورد بررسی قرار گیرد.
قیمت مینی چیلر
قیمت مینی چیلر بر اساس ظرفیت، تجهیزات، کمپرسور، مدارهای فرمان و نوع برند آن متفاوت است. جهت انتخاب و خرید آسان مینی چیلر ، ابتدا باید برند و ظرفیت مورد نیاز را تعیین کنید. در سایت فروشگاهی اصفهان تهویه، اطلاعات فنی دهها مدل از انواع مینی چیلر، از برندهای معتبر با گارانتی اصلی، جهت برخورداری شما عزیزان از حس خوب خرید بهینه و هوشمند ارائه گردیده است.
لازم به ذکر است کلیه مینی چیلر های ارائه شده در سایت فروشگاهی اصفهان تهویه دارای شناسه کالا و قیمت مناسب بوده و تخفیفهای مورد نظر مصرف کنندگان در این قیمتها لحاظ گردیده است.
کدام برند مینی چیلر بهتر است؟
با توجه به سوالات مکرری که بسیاری از کاربران و کارفرمایان محترم در زمان مشاوره و انتخاب مینی چیلر مورد نیاز خود از کارشناسان اصفهان تهویه میپرسند، به اطلاع شما عزیزان میرسانیم که انتخاب برند معمولاً بر اساس مشخصات فنی، کیفیت، سابقه و قیمت محصول انجام میگزدد و اغلب کارفرمایان از مینی چیلرهای میدیا، جی پلاس،آکس و گرین استقبال مینمایند.
اطلاعات تکنیکی در طراحی مدار چیلرهای تراکمی:
فری کولینگ در چیلرهای هوایی Free Cooling
فری کولینگ (Free Cooling) فرایندی است که درصورت کاهش دمای هوای بیرون از ساختمان توسط چیلرهای هواخنک قابل انجام است. با این مکانیزم، امکان انجام سرمایش در سیستم های خنک کننده صنعتی یا تهویه مطبوع، بدون نیاز به عملکرد سیکل تبرید تراکمی چیلر و استفاده از کمپرسور فراهم می گردد.
درواقع درزمانهایی که هوای بیرون خنک باشد و یا در فصول سرد سال می توان با استفاده از کندانسور هوایی جداگانه ای که خارج از مدار تبرید چیلر تراکمی هواخنک بصورت اضافه یا یکپارچه تعبیه گردیده، با اتکاء به خنکی هوای محیط بیرون از ساختمان، نسبت به سرمایش آب در گردش سیستم، اقدام نمود. امروزه فری کولینگ (Free Cooling) یا همان سرمایش رایگان در سیستم های تهویه مطبوع خانگی و صنعتی به صورت گسترده ای مورد استفاده قرار می گیرد و طبیعتاً در چنین حالتی نیاز به عملکرد مدار تبرید تراکمی برای ایجاد سرمایش نخواهد بود.
کاربرد سیستم فری کولینگ
هنگامی که دمای هوای خارج از ساختمان کمتر از دمای هوای داخل ساختمان باشد، این سیستم با استفاده از هوای سرد بیرون برای خنک سازی آب (بدون استفاده از کمپرسور چیلر) جهت انجام سرمایش در بعضی مکان ها یا تجهیزات بهره می گیرد. در این حالت، این سیستم جایگزین عملکرد مدار تبرید چیلر در سیستم های تهویه مطبوع می گردد و طبیعتا می توان به همان نتیجه از نظر کاهش دما دست یافت.
در ماه های سرد سال از این تکنولوژی در تهویه مطبوع ( HVAC )، یا در سیستم های صنعتی ( برای خنک کردن دستگاه های دائم کار) استفاده می گردد.
به طور کلی سیستم های فری کولینگ در موارد زیر کاربرد دارند:
استفاده در ساختمانهایی که همزمان با گرمایش برخی از فضاهای آن نیاز به خنک سازی فضاهای دیگر نیز در آن وجود داشته باشد؛ مانند پاساژهای تجاری که به علت ازدحام جمعیت در فضای داخلی هوای آنجا گرم شده و حتی در فصول سرد، هوای خنک نیاز است.
استفاده در برخی از کارخانجات صنعتی که در تمام طول سال در حال کار هستند؛ مانند دستگاه های تزریق پلاستیک، صنایع دارویی و…
استفاده در فضاهایی مانند اتاق های سرور که نیاز دائم به سرمایش در تمام فصول وجود دارد.
نحوه عملکرد سیستم فری کولینگ
سیستم فری کولینگ معمولاً در چیلر های هوا خنک استفاده می شود و عملکرد آن به این صورت است که وقتی دمای هوای خارج از ساختمان از هوای داخل و از دمای تعریف شده در دستگاه کمتر باشد، شیر سه راهه (Triple Valve) تمام یا بخشی از آب چیلر را بای پس (Bypass) کرده و به کویل های فری کولر که روی کندانسور اصلی چیلر نصب گردیده اند وارد میکند، سپس آب بازگردانده شده از چیلر با هوای خارج از ساختمان تبادل حرارت مینماید. پس از آن آب سرد جهت خنک سازی (در پروسه صنعتی برای خنک کاری دستگاه ها و در فرآیند تهویه مطبوع برای خنک کردن آب مورد نیاز کویل سرمایشی هواساز یا فن کویل) مورد استفاده قرار میگیرد. لازم به ذکر است که وقتی هوای محیط سردتر از آب خنک مورد نیاز سیستم تبرید باشد، مدار دستگاه چیلر کلاً خاموش شده و تمام آب سرد از سیستم فری کولینگ تأمین میشود.
نکات مهم:
در فصول گرم سال وقتی دمای هوای محیط بالا میرود، شیر سه راهه آب سیستم تبرید را مستقیماً به اواپراتور چیلر منتقل میکند و به سمت فری کولینگ نمیفرستد.
در چیلرهای آب خنک معمولاً از سیستم فری کولینگ استفاده نمی شود زیرا در چیلرهای آبی خود بخود امکان خنک سازی آب برج خنک کننده بوسیله هوای سرد بیرون و ورود آن به کویل های فن کویل ها یا هواسازها وجود دارد. بدیهی است، در صورتی که برج خنک کننده از نوع مدار باز باشد، به یک صافی (استرینر) جهت تصفیه فیزیکی آب خروجی از برج نیاز خواهد بود.
تأثیر فری کولینگ درمصرف برق چیلر
همانگونه که ذکر شد، سیستم فری کولینگ به تولید آب سرد بدون استفاده از سیکل تبرید تراکمی توسط کمپرسور چیلر میپردازد و می تواند در مناطقی با آب و هوای معتدل در روزهای سرد سال مثلاً اواخر پاییز، زمستان و اوایل بهار مورد استفاده قرار گیرد. در صورت وجود سیستم فری کولینگ با توجه به اینکه عملکرد چیلر یا به طور کامل حذف شده یا کاهش مییابد، فری کولینگ باعث کاهش بار کمپرسور و نتیجتاً کاهش مؤثر مصرف برق در سیستم تهویه مطبوع یا خنک کننده های صنعتی میگردد. زیرا کاهش استفاده از مدار تبرید چیلر تراکمی هوایی، صرفه جویی مهمی در مصرف انرژی و هزینه آنرا به همراه دارد.
در شرایط ایده آل میزان برق مصرفی چیلر در حالت فری کولینگ فقط محدود به عملکرد دمنده و فن ها بوده و بالطبع با حذف کمپرسور کاهش چشمگیری در مصرف برق (تا 75% با توجه به شرایط اقلیمی) به دنبال خواهد داشت. علاوه بر آن، استهلاک چیلر به دلیل کاهش فعالیت کمپرسورها کاهش یافته و طول عمر آن نیز افزایش مییابد.
سوپر هیت مبرد در خط مکش چیلر تراکمی Super Heat
همانطور که میدانید تبخیر مایع مبرّد بعنوان فرایندی گرماگیر در کویل های اواپراتور چیلر ها انجام میپذیرد. همچنین مایع مبرد هنگام تبخیر، به تدریج در داخل کویل های اواپراتور چیلر حرکت میکند. هرچه مقدار تبخیر مبرّد افزایش پیدا کند، طبیعتاً مقدار مبرد مایع نیز کاهش پیدا کرده و در انتهای کویل اواپراتور، مبرد تماماً به شکل گاز تبخیر شده در میآید ولی دمای آن از اجسام اطراف کویل خنک تر است.
در این شرایط به هر مقدار که از محیط گرمای محسوس با سطح کویل اواپراتور برخورد کند، بخار مبرّد در اواپراتور، آن گرمای محسوس را جذب مینماید اما به دلیل اینکه مبرّد قبلاً کاملاً در اواپراتور تبخیر شده است با جذب گرمای بیشتر درجه حرارت گاز در اواپراتور از درجه حرارت اشباع گاز مبرد بالاتر میرود، در این حالت آنرا بخار سوپرهیت (فوق داغ) مبرّد مینامند. دمای سوپر هیت در حقیقت میزان دمای اضافه شده به گاز مبرد مکش سیکل تبرید تراکمی است که بالاتر از دمای اشباع آن میباشد.
هدف از سوپر هیت کردن مبرّد، اطمینان از احتمال عدم ورود مایع مبرد به داخل کمپرسور چیلر است زیرا به دلیل خاصیت تراکم ناپدیری مایعات، ورود مایع به کمپرسور سبب شکسته شدن سوپاپهای کمپرسور چیلر میشود.
البته از طرف دیگر زمانی که ورودی اواپراتور با کمبود مایع مبرد روبرو میشود، مقدار مبرد کافی در اواپراتور وجود ندارد، به همین دلیل مبرد موجود خیلی سریع تر از زمان خود تبخیر میگردد و این امر باعث ناتوانی مبرد در جذب تمامی بار حرارتی ساختمان میشود.
در چیلر ها و سیستم های انبساط مستقیم DX که در آن مایع مبرّد به کویل های سرمایی چیلر به صورت مستقیم تزریق میشود، کمبود مبرد را میتوان با اندازه گیری دقیق مقدار سوپر هیت گاز مبرد پس از خروج از اواپراتور مخصوصاً در زمان Full Load اندازه گیری نمود.
در صورت استفاده از شیرهای ترموستاتیکی در سیستم های برودتی با توجه به نوع طراحی، مقدار سوپرهیت تقریباً ثابت است.
در شرایط نرمال کاری این اختلاف دما برای مبرّد 10 تا 20 درجه فارنهایت یا 5 الی 10 درجه سانتی گراد میباشد و در صورت ثابت ماندن این مقدار دمای سوپرهیت در تمام تغییرات بار، میتوان به مناسب بودن شارژ گاز مبرد پی برد.
سابکول در کندانسور چیلر تراکمی Subcool
وجود حباب های بخار در مبرد مایع باعث کاهش ظرفیت شیر انبساط چیلر و در نتیجه کاهش ورود مایع مبرد به اواپراتور میگردد، بنابراین برای جلوگیری از این اتفاق مایع مبرد را در کندانسور چیلر تا دمایی پائین تر از دمای اشباع مبرّد سرد مینمایند.
سابکول درواقع یک مرحله ضروری جهت اطمینان از عدم وجود حباب گازی شکل در مایع مبرد و عدم ورود آن به داخل شیر انبساط چیلر میباشد و عبارتست از ایجاد اختلاف دمای مایع مبرد خروجی از کندانسور با دمای اشباع مبرد چیلر تراکمی.
زمانی که بخار مبرد بصورت سوپرهیت با درجه حرارت و فشار بالا وارد کندانسور چیلر تراکمی میگردد، کویل کندانسور از هوای اطراف خود گرمتر میشود. این اختلاف درجه حرارت بین کویل و هوای محیط باعث میشود که گرما از کویل کندانسور به هوای اطراف منتقل شده و بخار مبرد در داخل کویل کندانسور شروع به خنک شدن نماید و از حالت سوپرهیت به درجه حرارت اشباع برسد.
زمانی که بخار به درجه حرارت اشباع رسید تقطیر مبرد آغاز میگردد. مبرد به تدریج حرکت کرده و به انتهای کویل کندانسور میرسد و نهایتاً به صورت مایع در آمده و تمام گرمای نهان و سوپرهیت مبرد در کندانسور چیلر تراکمی به هوای بیرون منتقل میشود . (اگر چه دمای مبرد مایع همچنان از دمای هوای بیرون گرمتر است).
در ادامه مایع مبرد شروع به از دست دادن گرمای محسوس بیشتری مینماید و درجه حرارت آن پایین تر میآید. در این حالت که درجه حرارت مایع مطابق با فشار کندانسور از درجه حرارت اشباع آن پایینتر میآید، اصطلاحاً گفته میشود که مایع مبرد سابکول (فوق سرد) شده است.
سابکول در حقیقت خنک کردن مایع مبرد، تا دمایی پایینتر از دمای اشباع آن است. زمانی که سیستم شارژ اضافه شده باشد، باعث میشود که کندانسور کاملاً با مایع مبرد پر شود و این امر باعث کاهش ظرفیت دستگاه میشود. این کاهش ظرفیت، به خاطر افزایش زمان حضور مایع مبرد در سیستم، یعنی زمان بیشتر برای خنک شدن مایع مبرد است.
اختلاف دمای کم بین شرایط نرمال و سابکول، مشکلاتی را در اندازه گیری دقیق سابکول به وجود میآورد. اگر فشار دهش بالاتر از حد نرمال شد، باید نسبت به اندازه گیری سابکول اقدم نمود. سابکول بیش از اندازه همیشه در بار کامل (Full Load) بیشتر مشهود است.
در سیستم های هواخنک ، شارژ گاز با افزایش مقدار سابکول مبرد در کندانسور مشخص میگردد؛ در شرایط نرمال کاری این اختلاف دما 4 الی 7 درجه سانتیگراد میباشد.
پمپ داون کردن چیلر تراکمی Pump Down
در اكثر مواقع، هنگام خاموش شدن كمپرسور چیلر تراکمی عمل pump down انجام ميشود. این عمل بمنظور جلوگیری از ورود ناگهانی مایع مبرّد از اواپراتور به کمپرسور در زمان استارت کمپرسور و صدمه دیدن کمپرسور چیلر ضروری است.
pump down یعنی با صدور فرمان از ترموستات به شير برقي براي بستن مدار مايع (و نهايتاً خاموش شدن كمپرسور) كمپرسور بلافاصله خاموش نميشود بلكه با ادامه كار مكش از اواپراتور و جمع شدن سيال مبرّد در كندانسور از طريق مدار رانش به دليل بسته بودن مدار مايع، فشار اواپراتور كاهش يافته و در نتيجه زماني كه فشار به پايينتر از حد تنظيمي روي بخش L.P.C (کنترلر فشار پایین) برسد، فرمان خاموش شدن كمپرسور از اين طريق صادر ميگردد.
در اين حالت سيال مبرّد داخل اواپراتور تقريباً به طور کامل از طريق كمپرسور چیلر تراکمی به داخل كندانسور منتقل شده و هنگام استارت مجدد كمپرسور ديگر مايع مبرّد در اواپراتور وجود ندارد كه به صورت ناگهاني از طريق suction وارد كمپرسور شده و به سوپاپهای کمپرسور چیلر آسیب وارد شود.
به دليل متفاوت بودن فشار رانش در سيستم هایي با كندانسور آبي (برج خنك كننده) و هوايي، بالطبع تنظيم H.P.C (کنترلر فشار بالا) در اين دو مدل از چیلر متفاوت است. در سيستم آبي معمولاً فشار خط مبرّد روي 250 psi و در سيستمهاي هوايي روي 350 psi تنظيم میگردد.